De vijfennegentigjarige Russische balling Fjodor Kokosjkin keert aan boord van het luxeschip Queen Mary 2 terug naar de VS, waar hij sinds de jaren dertig een nieuw thuis heeft gevonden. De reis naar Europa en de ontmoeting met zijn oude vriend Jakub Hlaváček, heeft bij Kokosjkin herinneringen losgemaakt aan de plaatsen van zijn kindertijd: Sint-Petersburg, de stad van zijn jeugd, waar de bolsjewieken zijn vader vermoordden in 1918; Odessa, waar zijn moeder met hem naartoe vluchtte nadat Oekraïne zich in een onafhankelijkheidsverklaring had afgesplitst van Rusland; Berlijn, voordat de nazi’s het in de greep kregen. Aan boord van de Queen Mary 2 wendt Kokosjkin zich tijdens de gesprekken aan tafel en in de karaokebar langzaam maar zeker tot de vijftig jaar jongere architecte Olga Noborra.
Bijna terloops doet Hans Joachim Schädlich in deze roman verslag van de geschiedenis van de twintigste eeuw - van de Grondwetgevende Vergadering in januari 1918, de Russische inval van het Warschaupact in Tsjechoslowakije in 1968, tot de plannen voor een gaspijpleiding van Rusland naar Duitsland in 2005.
‘Dat is het meesterlijke in alle boeken van Schädlich: de zinnen zijn zo sluw, al lijken ze op het eerste gezicht argeloos.’
– Herta Müller, winnares van de Nobelprijs voor Literatuur 2009
‘Hans Joachim Schädlich is een van de grootste schrijvers in de hedendaagse Duitse literatuur. Een wonderbaarlijk wijze roman.’
- Die Zeit
‘Een beklijvend verhaal over verdrijving, vlucht en ballingschap. Bewonderenswaardig.’
- Frankfurter Rundschau’
Hans Joachim Schädlich (1935) werkte aan de Duitse Academie van Wetenschappen in Oost-Berlijn voordat hij zich in 1977 vestigde in West-Duitsland. Tegenwoordig woont Schädlich weer in Berlijn. Hij schreef meer dan twintig romans en ontving vele onderscheidingen voor zijn werk, waaronder de Heinrich Böll-prijs en de Schiller Memorial-prijs. Bij Oevers verscheen in 2020 zijn bekroonde roman Felix & Felka, over het kunstenaarsechtpaar Felix Nussbaum (1904-1944) en Felka Platek (1899-1944), dat tevergeefs nazi-Duitsland ontvluchtte.
