'Is het kruis wel nodig?' zou eigenlijk geen titel moeten zijn voor een christelijk boek. Er zou toch geen twijfel moeten zijn over het feit dat de Christus voor de zonden van de mens gestorven is aan een kruis op Golgotha? Het is de basis van het christelijk geloof!

Er zijn groeperingen die van mening zijn dat Jezus weliswaar stierf aan het kruis, maar dat dit een offer was aan de satan. Jezus zou hiermee de mens hebben losgekocht uit de hand van satan...
Deze leer staat bekend als de ruil- of transactieleer: Jezus werd geruild voor de mensheid die eigendom zou zijn van de satan.

Een veel grotere groep vindt dat Jezus niet voor de zonden stierf en heeft dezelfde argumenten als de aanhangers van de ruilleer, namelijk dat God geen bloederig offer vraagt en dat God 'zomaar' de zonden vergeeft, omdat Hij van de mens houdt. Anselm Grün is één van de vertegenwoordigers van deze dwaalleer.

Beide partijen houden geen rekening met het feit dat God rechtvaardig is en dus niet 'zomaar' zonden kan vergeven! God kan niet om zijn eigen rechtvaardige wetten heen. Niemand, die in een rechtsstaat woont, zal er moeite mee hebben dat overtreders van de wetten des lands worden veroordeeld. Indien een rechter een overtreder zou vrijspreken omdat die rechter 'genadig of liefdevol' is, dan zal er een storm van protest opsteken. En terecht!
Echter, van God wordt verlangd dat Hij zijn rechtvaardige wetten ter zijde schuift en de mens zijn zonden zomaar vergeeft. God handhaaft zijn eigen rechtvaardige wetten. De zondaar (de overtreder) wordt altijd veroordeeld, niet omdat God een toornig God is, maar omdat Hij rechtvaardig is.
We kunnen hierdoor begrijpen waarom er slechts één manier was op grond waarvan God de zondaar kon rechtvaardigen en zelf rechtvaardig bleef (Rom. 3:26): het plaatsvervangend sterven van een zondeloos persoon (het Lam Gods). Om de mens te redden, kostte het Hem het leven van zijn Zoon! Daarmee bewijst God zijn liefde voor een stervende wereld.